Temat żywności modyfikowanej genetycznie budzi wiele kontrowersji. Czy jest się czego bać? Czy powinniśmy być naprawdę ostrożni? Jak wykrywać modyfikowaną żywność? Czy istnieje lista produktów dostępnych we Francji, zawierających genetycznie zmodyfikowane składniki?

GMO w teorii
GMO (ang. genetically modified organism) - organizmy zmodyfikowane genetycznie to rośliny, zwierzęta i drobnoustroje, których geny zostały celowo zmienione przez człowieka. Przebudowanie DNA i inne pokrewne techniki pozwalają tworzyć organizmy o odmiennych właściwościach niż macierzysty gatunek. W wyniku prac laboratoryjnych powstają organizmy wykorzystywane w rolnictwie, przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i  innych.

Obecnie produkty modyfikowane genetycznie najczęściej stosuje się do karmienia zwierząt hodowlanych (modyfikowana genetycznie soja i  kukurydza) czy do produkcji oleju np. genetycznie zmodyfikowany rzepak. Ostateczne produkty trafiają jednak na nasze stoły.

Czy jest się czego bać?
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jest tyle samo zwolenników, co przeciwników takich metod ingerencji w naturę. Jednak jak dotąd, żadne laboratorium nie zaprzestało prac nad udoskonalaniem żywności. Dokąd to nas zaprowadzi? Czas pokaże.

Jak wykrywać modyfikowaną żywność?
Na świecie najczęściej uprawianym i modyfikowanymi roślinami są: kukurydza, soja, ziemniaki, pomidory, melony i tytoń. W Europie najwięcej upraw modyfikowanych genetycznie stanowią buraki cukrowe i rzepak.

Zdaniem Greenpeace, istnieje około trzydziestu rodzin produktów, które mogą być oznaczone jako "wyprodukowane z organizmów zmodyfikowanych genetycznie." Powód: wiele produktów jest produkowanych na bazie oleju sojowego lub są importowane ze Stanów Zjednoczonych i Kanady (ketchup, sosy, zboża, mąka kukurydziana, preparaty do ciasteczek, popcorn ...). Bardziej zaskakujące, pozostałości GMO możemy znaleźć we Francji w wielu produktach, również w produktach dla dzieci:

- w produktach dla dzieci (słoiki, mleko, zboża)
- w przetworzonej żywności (konserwy, gotowe dania, mrożonki)
- w serach (ślady GMO zidentyfikowano u około pięćdziesięciu francuskich producentów)
- w mięsie, głównie bydło i trzoda chlewna.

Argumenty za GMO:

• Lepsza odporność na "stres": jeśli uprawy mogą być odporniejsze na gradacje szkodników, to zredukowałoby to niebezpieczeństwo niskich plonów. Podobne korzyści mogłyby wyniknąć z lepszej odporności na mróz, wyjątkowe gorąco albo suszę - pomimo że to wymagałoby by manipulacji złożonymi połączeniami genów.

  Zdrowsze jedzenie: przez wstawianie genów do upraw takich jak ryż i pszenica, możemy podnosić ich wartość odżywczą. Na przykład, geny odpowiedzialne za przenoszenie prekursora witaminy A zostały wstawione do ryżu. Naukowcy otrzymali genetycznie zmodyfikowaną odmianę tzw. złotego ryżu (Golden rice), która produkuje nawet 20 razy więcej β-karotenu, niż zwykły ryż. Ponieważ ryż stanowi podstawę jadłospisu ponad połowy mieszkańców ziemi. Nowa odmiana może stać się pomocna w uzupełnianiu beta karotenu i zapobiec np. dziecięcej ślepocie powszechnej w krajach rozwijających się.

• Wydajniejsze gospodarstwa rolne: Nowe geny u bydła mogą zwiększyć produkcję mleka. Prowadzi się badania nad bydłem dającym mleko z ludzkimi białkami (takie mleko nie powoduje uczuleń u dzieci). · Więcej jedzenia z mniejszej powierzchni: poprawiona wydajność GMO może oznaczać że rolnicy w  następnych latach nie będą musieli zajmować coraz większych obszarów pod uprawy.

• GMO może redukować oddziaływanie na środowisko produkcji żywności i procesów przemysłowych: odporność na szkodniki i choroby otrzymana w wyniku manipulacji genetycznej znacznie redukuje potrzebę stosowania substancji chemicznych do ochrony upraw, i to już się zdarza. Rolnicy uprawiają kukurydzę, bawełna i ziemniaki, które już nie muszą być opryskiwane bakteryjnym środkiem owadobójczym (zawierającym Bacillus thuringiensis) - ponieważ zmodyfikowane rośliny same produkują substancje owadobójcze. Naukowcy rozwijają drzewa, które mają niższą zawartość ligniny. To może zredukować potrzebę stosowania trujących substancji chemicznych w produkcji papieru.

• Rekultywacja zanieczyszczonej gleby lub ziemi: nowe gatunki mogą być pomocne w  rekultywacji zanieczyszczonej gleby. Dzięki inżynierii genetycznej możemy otrzymać gatunki roślin, które będą w stanie pochłaniać znaczne ilości toksycznych substancji.
  Dłuższe okresy przechowywania: genetyczna modyfikacja owoców i warzyw może czynić je bardziej odporne na przechowywanie i transport. Istnieją już takie gatunki. \
  Biopaliwa: Zmodyfikowane genetycznie rośliny mogą służyć do produkcji biopaliw.
  Szczepionki i leki: zmodyfikowane rośliny i zwierzęta mogą posłużyć do produkcji tanich szczepionek i lekarstw.

Argumenty przeciw GMO:

• Uodpornienie się na antybiotyki flory bakteryjnej przewodu pokarmowego konsumentów: stosowanie wbrew zakazom genów oporności na antybiotyki jako genów pomocniczych.

• Zagrożenie dla istniejącej w środowisku bioróżnorodności: wprowadzenie upraw transgenicznych, czyli monokulturowych, staje się zagrożeniem dla bioróżnorodności będącej zabezpieczeniem żywnościowym, pozwalającym na adaptację do zmian środowiskowych.

• Silnie alergizujące transgeniczne toksyczne białko: produkowane przez rośliny. Wbrew zakazom jego obecność stwierdzono w  produktach dla dzieci np. kukurydza StarLink (mąka kukurydziana, chrupki).

• Nieoczekiwane krzyżówki genów u roślin: pyłki roślin modyfikowanych (zawierające alergeny) mogą krzyżować się z normalnymi roślinami, umożliwiając przeniesienie niektórych niepożądanych genów, wywołując nieoczekiwane efekty, np. powstanie superchwastów, dzięki genom oporności na pestycydy. Wg. Greenpeace uwalnianie do środowiska żywych organizmów transgenicznych, takich jak materiał siewny czy sadzeniaki może prowadzić do wyparcia upraw ekologicznych, prowadząc do nieodwracalnych skutków.

• Zakłócenie w funkcjonowaniu istotnych dla życia organizmu genów: człowiek jako potencjalny konsument organizmów transgenicznych jest w dużej mierze narażony na procesy niepożądane w  jego organizmie. Ekolodzy z Greenpeace jako zagrożenie dla życia ludzi podają toksyczność produktów modyfikowanych oraz wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory i alergie.
• • Podczas zakupów, w pośpiechu zazwyczaj nie czytamy etykiet na artykułach gdzie napis GMO (we Francji OGM) często nie jest wyraźnie oznaczony i pozostaje niezauważony. Dlatego warto zapoznać się z listą produktów zawierających GMO.
    
  • Pełna lista produktów dostępnych we Francji, zawierających genetycznie zmodyfikowane składniki znajduje się na stronie Greenpeace pod adresem:  Lista produktów z GMO - Przewodnik
• Źródło: www.vitalia.pl
• 
  

fShare

Tweet